MacRumors sitesinde yer alan bir habere göre Apple, 2022 yılının ortalarında bir sanal gerçeklik başlığı çıkarmayı planlıyor. Aynı haberde artırılmış gerçeklik gözlüğü için ise 2025 yılı işaret ediliyor.
Bu haberi basit bir söylenti olarak değerlendirmek yanlış olur. AppleTrack sitesine göre yaptığı tahminlerin %78 oranında doğruluğu onaylanmış bir analist olan Ming-Chi Kuo, Apple meraklıları tarafında takip edilen bir isim.
VR başlığı hakkında şimdilik 2 farklı fiyat konuşuluyor. Bana mantıklı gelen senaryoda; Apple, VR gözlüğü için 1000 dolar, AR gözlüğü için ise 3000 dolar isteyebilir.
HoloLens, Magic Leap gibi artırılmış gerçeklik gözlüklerinin 3000 dolar civarında olduğunu düşünürsek mantıklı bir fiyat gibi duruyor. Dünya çapında yaşanan ekonomik belirsizlik dururken, şimdiden kesin bir şey söylemek yanlış olur. Ama eğer fiyatlar bu seviyelerde olacaksa HoloLens’de olduğu gibi AR gözlüğünün kurumsal çözümlere yönelik olacağını düşünebiliriz.
VR dünyasının altın çocuğu Oculus Quest sanal gerçeklik başlığı fiyatının 300 dolar olduğunu düşünürsek; Apple’ın muhtemel 1000 dolar fiyat etiketi için kullanıcıları cezbedecek kendine has servisleri sunmasını beklememiz gerekir diye düşünüyorum. Son olarak kayıt altına geçmesi açısından Apple’ın VR için oyun ve film alanlarında oldukça yenilikçi gelişmeler beklediğimi de ekleyeyim.
Covid19 salgını teknolojinin kullanımını oldukça yaygınlarştırdı ve VR/AR gözlükleri de istisna değil.
Sanal gerçeklik başlıklarının yüzü saran yapısı, virüs ve zararlı bakterilerin bulaşması için oldukça uygun bir ortam sunuyor. Bu soruna çözüm üreten Cleanbox Technologies adlı firmanın görücüye çıkardığı CX1 adlı cihaz hemen hemen tüm kişisel elektronik aletleriniz için hastane seviyesinde hijyen vadediyor.
Microsoft Ignite geliştirici konferansı sırasında çok kullanıcılı XR uygulamalarının oluşturulmasını kolaylaştıracağını söylediği yeni bir bulut tabanlı hizmet olan Mesh‘i duyurdu.
Mesh aracı geliştiricilere, kullanıcıları mekansal sesli iletişimi, bulut tabanlı data yönetimi, avatar desteği ile mekansal paylaşım imkanı sunuyor. Hizmet öncelikle kapsamlı uygulamalara yönelik olsa da, web tarayıcıları veya akıllı telefonlar gibi diğer platformları da desteklemesi öngörülüyor.
Site adresini değiştirdim ve yeni bir hosting firmasında tekrar yayına başladım. Eski yazıları eklemek ve ufak tefek ayrıntılar için daha çok zamana ihtiyacım var. Umarım yakında VR-AR dünyasıyla ilgili dünyadan haberleri içeren ve bu sefer düzgün çalışan bir blog bulacaksınız.
Lenova CES-2021 kapsamsında biraz önce duyurusunu yaptığı Lenova ThinkReality A3 akıllı gözlüğünü tanıttı. Yeni smart glasses, küçük veya küresel işletmelerde ofiste veya her yerde profesyoneller ve endüstriyel çalışanlar için üretkenliği artırıyor.
Pazara sunulan en gelişmiş ve çok yönlü kurumsal akıllı gözlüklerden biri olan ThinkReality A3, iş dünyasında akıllı dönüşüm sağlamak ve daha fazla insana akıllı teknoloji getirmek için kapsamlı dijital çözümlerin bir parçası olarak sunuluyor. ThinkReality A3, özelleştirilmiş sanal monitörler ve 3B görselleştirmeden Artırılmış Gerçeklik (AR) destekli iş akışları ve kapsamlı eğitime kadar, kurumun birçok seviyesinde işleri dönüştürmeye yardımcı olması iddiasında.
Teknik özelliklerine baktığımızda, Qualcomm® Snapdragon ™ XR1 platformunu kullanırken 1080p çözünürlük sağlayan ekranlara sahiptir. 8MP RGB kamera ile uzaktan uzman kullanım durumları için 1080p video sağlarken dış ortamı izlemek için ise çift balık gözü kamera kullanmaktadır.
WalkingCat’in 15 Aralık’ta bilgi vermeden paylaştığı resimler nihayet adresini bulmuş oldu. Fiyat bilgisini henüz paylaşmayan firma çıkış tarihi olarak 2020’nin ortasını işaret ediyor. Son olarak tasarım detayı olarak sahada kullanım için cebe sığabilecek kadar küçük olan akıllı gözlük için daha güvenli ve dayanıklı kullanım için endüstriyel çerçeve seçenekleriyle kullanılabilme özelliği de olacak.
Oculus Quest, Oculus Quest 2, Oculus Rift S ve VR gözlükleri dahil Oculus‘un tüm ürünleri için gördüğüm indirim fırsatlarını, promosyon kodlarını bu yazıya ekleyerek güncellemeye çalışacağım. Özel olarak düzenlenen VR oyun, uygulama ve hatta sanal gerçeklik başlıklarında yapılan indirimleri de eklemeye çalışacağım.
15 Ocak 2021 tarihinine kadar geçerli %30 promosyon indirim kodu: OCULUS30 (Şartlar – Terms)
Her sene olduğu gibi bu sene de yapılan Steam‘in kış indirim kampanyası22 Aralık tarihinde başlamıştı ve üç gün sonra 5 Ocak saat 21.00‘da sona eriyor. Bu sefer her zamankinden farklı olarak bir çok VR oyunuda bu indirimde var. Sayıları giderek artan VR oyunlarını SteamVR üzerinden oynayabilmek mümkün. Oculus Quest sahipleri için Oculus mağazasından daha uygun fiyatlı indirimlerden yararlanmak için uzunca bir usb type-c kablosu gerektiğini de hatırlatmış olayım.
Türkiye’de dolar kurunun her an değişebileceğini geçmiş tecrübelerimizden biliyoruz. Olumsuz bir senaryo karşısında oyun severlerin ilk korkusu ise fiyatlardaki yükseliş oluyor. Tüketiciler, hem donanım hem de oyun fiyatları olarak bazen ne yapacağını şaşırıyor. Böyle durumlarda en iyisi elindeki fırsatı değerlendirmek ve arkana bakmamak olabiliyor. Eğer ihtiyacınız varsa seçenekleri değerlendirmek için hala şansınız var.
2020 Steam Kış İndirimi Duyurusundan VR OYUN LİSTESİ
Oculus’un dün attığı mail vasıtasıyla haberdar olduğum yeni yıl indirimi 3 Ocak tarihine kadar devam ediyor. Yayınladıkları blog yazısıyla da duyurulan indirim, hem yeni Oculus sanal gerçeklik başlığı sahiplerini hem de eski kullanıcılarını hedeflemiş.
2021 Başlangıç: Yeni Yıl Paketi: Walkabout Mini-Golf, Cook-Out: A Sandwich Tale, Real VR Fishing ve Richie’s Plank Experience oyunlarını içeriyor. %28 indirimle 49.99 dolara satılıyor.
Hareket etmenizi sağlamak için tasarlanmış bir dizi sanal deneyim için Fitness Essentials: New Year’s Pack: Racket: Nx, Synth Riders ve Topgolf with Pro Butt içerir. %30 indirimle 44.99 dolar.
Aksiyon deneyimi için The Action Essentials: New Year’s Pack: In Death: Unchained, Space Pirate Trainer ve Gun Club VR içerir. %30 indirimle 44.99 dolar.
Son olarak, Chronos İkili Paketi: TOKYO CHRONOS ve ALTDEUS: Beyond Chronos ile teknolojik harikaların ve gerçeküstü gizemin yeni bir gerçekliğini keşfedin. %24 indirimle 59.99 dolar.
Bu indirimlerin haricinde ise her zaman olduğu gibi günlük indirimlerdende faydalanabilirsiniz. Tabi eğer dolarla ödemek sizin için sorun değilse. Maalesef resmi olarak Türkiye’de olmayan Oculus’un oyunlarını satın alabilmek çoğu Türk kullanıcı için hala bir lüks.
2020 yılı bir çok kişi için kötü geçmiş olabilir ama teknoloji firmalarının yüzünün güldüğü kesin. Parlayan yıldızın Zoom görüntülü toplantı uygulaması olduğu gerçeğini kimse reddedmiyor ama bir de henüz görünemeyen yıldızları olduğu gerçeğini de kabul etmek lazım. İşte bu sektörlerden olan ve uzaktan çalışmada en çok verim alınan teknolojiler olarak ‘Artırılmış Gerçeklik‘, ‘Karma Gerçeklik‘ ve ‘Sanal Gerçeklik‘ göze çarpıyor. Bu yüzden yatırımcıların ilgi odağında olan VR/AR gibi teknolojiler için 2020 yılının en çok yatırım alan firmalarının derlemesini hazırladım.
10 — Mira (10 Milyon Dolar)
2016 yılında kurulan Los Angeles merkezli Mira, endüstriyel düzeyde giyilebilir cihazlar ve eller serbest (hands-free) yazılım teknolojileri sağlamak için kullanılan bir mobil artırılmış gerçeklik şirketinin operatörüdür. Nisbeten uygun fiyatlı çözümleri olan firma şu ana kadar 12.7 milyon dolaryatırım almayı başarmış.
9 — Spatial (14 Milyon Dolar)
2016 yılında New York’da kurulan Spatial, toplamda 22.3 milyon dolar yatırım almış. Geçen sene pandemi ilan edilmeden hemen önce 14 milyon dolar Seri-A yatırımı alan firma, 3d gerçekçi avatarları, birlikte çalışma için kullanıcı dostu artırılmış gerçeklik araçları, her keseye uygun fiyatlandırma politikasıyla göz dolduruyor. Ayrıca benim gibi Oculus Quest kullanıcıları mağazadan bedava indirilebilen uygulamasını hatırlayacaktır. Evden çalışmanın popülerleşmeye başladığı bu seneden oldukça iyi dersler almışlar gibi gözüküyor.
8 — Talespin (15 Milyon Dolar)
Talespin, kurumsal XR (sanal, artırılmış ve karma gerçeklik) iş gücü dönüştürme çözümleri üzerinde çalışan 2015 yılında kurulan Kaliforniya merkezli bir teknoloji şirketi. Firma, VR tabanlı öğrenme ve eğitim uygulamaları oluşturmak için tescilli XR teknoloji platformunu, çalışanların emeğini desteklemek için AR saha araçlarını ve karma gerçeklik iş gücü yönetimi araçlarını kullanıyor. 2020 yılında aldığı 15 milyon dolaryatırımla birlikte toplamda 20.6 milyon dolar ile çalışmalarına devam ediyorlar.
7 — Mad Gaze (19 Milyon Dolar)
MAD Gaze, Jordan Cheng tarafından kurulan Hong Kong, Çin ve Tayvan’da ofisleri bulunan bir AR akıllı gözlük şirketidir. MAD Gaze, AR gözlükleri üreterek işletmeler ve tüketiciler için ekosistem oluştururlar. Yüksek kaliteli optik ekranlarıyla tanınır. Firma bu sene alığı 19 milyon dolarla birlikte toplam 30 milyon dolarlık yatırım çekebilmiş.
6 — Librestream (24 Milyon Dolar)
Librestream Technologies Inc., işletmeler için operasyon odaklı video işbirliği çözümü geliştirir. Patentli Onsight video işbirliği çözümü ile Librestream, geleneksel video konferans ve işbirliğine dayalı hizmetleri, açık denizdeki petrol kulesi veya üretim tesisi katı gibi video ile daha önce erişilemeyen yerlere kadar genişletir. 2003 yılında kurulan ve yüksek teknoloji özellikleriyle yatırımcıların dikkatini çeken firma bu sene aldığı 24 milyon dolarla birlikte toplam 44.3 milyon dolarlık fon bulabilmiş.
5 — Nreal (40 Milyon Dolar)
Bir başka akıllı gözlük üreticisi Nreal bu sene yatırımcılardan 40 milyon dolarlık fon toplayabildi. Çinli firma Magic Leap ile davalık olmuş ve neticede yara almadan yoluna devam edebilmişti. Toplamda 71 milyon dolarlık yatırım hiç de azımsanacak bir miktar değil. Akıllı gözlük pazarının gelecek yıllarda hareketleneceğinden ise hiç şüphem yok.
4 — Envisics (50 Milyon Dolar)
İnsanların dünyayı görme ve etkileşim kurma biçimini değiştirme mottosuyla yola çıkan Envisics, İngiltere merkezli olarak 2018 yılında kurulmuş. Envisics, otomobiller için dinamik bir holografik görüntü platformu geliştirerek sürücülere gelişmiş bilgi gösterge tabloları sağlayır. Platform, öncü teknolojileri ve patentli algoritmalarının bir kombinasyonu yoluyla otomotiv head-up ekranlarını dönüştürerek kullanıcıların sürükleyici dinamik holografi aracılığıyla daha akıllı ve daha güvenli araçlara sahip olmalarını sağlayor. Daha ilk yatırım turunda bile 50 milyon dolar almayı başaran firmanın ismini gelecekte daha çok duyacağız gibime geliyor.
3 — Mojo Vision (51 Milyon Dolar)
Benim özellikle takip ettiğim ve favori teknolojilerimden olan AR kontakt lensler geliştiren firma Mojo Vision 2020’de 51 milyon dolar fon toplamayı başardı. 2015 yılında kurulan firma toplamda ise 159 milyon dolaryatırım çekebilmiş. Böylesi öncü ve etkileyici bir teknolojinin bu parayı bulması şaşırtıcı değil.
2 — Magic Leap (350 Milyon Dolar)
2010 yılında kurulan Magic Leap‘in ilk demoları herkesi heyecanlandırmıştı. Karma gerçeklik destekli akıllı gözlüğü ile yeni şeyler vadeden firma bugüne kadar toplam 3 milyar dolaryatırım almasına ve ilk nesil akıllı gözlüğünü piyasaya çıkarmasına rağmen beklenen etkiyi yaratamadı. Ama hala geç değil diye düşünmüş olacaklar gibi yatırımlar olanca hızıyla devam ediyor.
1 — Epic Games (1.78 Milyar Dolar)
İlk önce Fortnite ve daha sonra verdiği bedava oyunlarla adını duyuran Epic Games‘in son kullanıcı tarafından bilinmeyen bir yönü ise piyasada oldukça tutan oyun motoru Unreal Engine. Bu oyun motoru ile AR ve VR oyunlar geliştirebilmek mümkün. 2020 yılında aldığı 1.78 milyar dolarla birlikte toplam 3.4 milyar dolarfon toplayan firmanın 1991 yılında kurulduğunu ve oldukça eski bir şirket olduğunu hatırlatmakta fayda var.
2020 yılında covid-19 salgını sonrası eve kapananların etkisiyle değişen iş yapma biçimi teknoloji dünyasına yeni bir kapı açtı. Buradaki firmalardan çok daha fazlası benzer teknolojiler üstüne çalışıyor ve gelecekte bizi neyin beklediğinin işaretlerini veriyor. Ayrıca yatırıma ihtiyaç duymayan Microsoft (HoloLens), Google (Glass), Apple ve Facebook (Oculus) gibi firmalar da VR / AR gibi teknolojiler üzerinde çalışmaya devam ettiğini unutmayalım.
